۱۰ اردیبهشت فتح هرمز و حاکمیت بر کل خلیجفارس
۲۱ آوریل سال ۱۶۲۲ سپاه ایران به رهبری امام قلی خان فتح هرمز (۱۶۲۲) را با موفقیت انجام داد و جزیره را از بزرگترین امپراتور قرن باز پس گرفت و جایگاه خود را در جهان در فهرست ابرقدرتهای قرن شانزدهم ثبت کرد. انگلیسیها نیز ۴ کشتی خود را با خدمه فنی در اختیار ارتش امام قلی خان گذاشتند.
آلبوکرک (پرتغالی) اعتقاد داشت هرکشوری که سه نقطه مالاگا- عدن و هرمز را در اختیار داشته باشد بر تجارت دنیا حاکم خواهد بود. اهمیت هرمز| آنقدر بود که استعمارگران انگلیسی را نیز به طمع انداخته بود.
به دلیل شکایتهای ایرانیان گمبرون از بیادبیهای پرتغالیها، سپاه ایران قصد تنبیه پرتغالیها در خلیجفارس نمود و نه تنها جزیره هرمز را آزاد ساخت بلکه این مقدمه شد که پرتغالیها تا مومباسا درکنیاعقبنشینی کنند؛ و این شکست، شکستهای پی در پی پرتغال در شرق آفریقا را بدنبال داشت و با حمایت پادشاههان ایران، امام مسقط موفق شد قلعه عظیم مومباسا را در جنگ خونینی که به جنگ صلیبی مومباسا معروف است را تصرف کند. ایران تا سال ۱۸۲۰ پرچمدار تمام خلیجفارس و دریای عمان و بحر فارس (مکران) شد.
انگلیسیها از شکست پرتغال خرسند بودند، به قدرت ایران اعتراف داشتند و ایران را تنها رقیب قدرتمند عثمانیها میدانستند. درعهدنامه مجمل ۱۸۰۹ و عهدنامه مفصل ۱۸۱۲ حاکمیت ایران را بر کل خلیجفارس به رسمیت شناخت در حالیکه که انگلیس خود به عنوان ابرقدرت جهان ظهور میکرد.
- در کتاب تاریخ عالمآرای عباسی چنین آمدهاست:
از فتوحات (پیروزیهایی) که درین سنه (سال) مبارکه مطابق احدی و ثلثین و الف(۱۰۳۱ قمری) به نیروی اقبال قرین حال اولیاء دولت بیزوال گردید، فتح و تسخیر بلده هرموز است که بسعی امامقلیخان امیر الامرا فارس بوقوع پیوست… و در سال گذشته اشعاری شد (به شعر درآورده شد) که بنابر ظهور بیادبیهای فرنگیه پرتکالیه (پرتغالیها) مقیم آنجا… امیر الامرا مذکور لشکر بتادیب (مجازات) ایشان فرستده خود نیز متعاقب رفت… در این وقت که فرنگیه پای از دایره ادب بیرون نهاده به اموری که بتحریر پیوست اقدام نمودند… جماعت انگلیسی را اخبار نموده ایشان نیز بر حسب وعده آماده خدمت شدند. القصهامام قلی خان شجاعت شعار با جنود قاهره فارس (سربازان پیروزمندپارس) متوجه آن صوب (سوی) گشته خود در بندر گمبرو که الیوم به بندر عباسی موسوم است اقامت کردند و افواج قاهره (سپاهیان پیروزمند) از دریا با کشتیها و سفاین عبور نموده داخل جزیره هرمز شدند… القصه بعد از دو ماه و چند روز امتداد ایام محاصره و جنگ و جدال به نیروی دولت و اقبال که همواره قرین حال این دودمان والاست، قلعه رفیع بنیان هرموز که در متانت و حصانت شهره جهان و از کارنامههای نادره فرنگیان است، مسخر اولیای دولت ابد پیوند گردید… چون خبر فتح هرموز رسید، جناب خانی (امام قلی خان) مورد تحسین و آفرین شاه (عباس) و سپاه گردید و آن خبر بهجت اثر بر مبارزان قلعه گشای رکاب همایون مبارک و میمون آمده در همان روز قلعه قندهار نیز بتوفیق کردگار مفتوح گشت.. از هر طرف که چشم گشایی نشان فتح… وز هر طرف که گوش نهی مژده ظفر…
ثبت به عنوان میراث معنوی
روز ملی خلیجفارس پس از تصویب سال ۱۳۸۴ در شورای عالی انقلاب فرهنگی و اواخر دوره محمد خاتمی، پس از ۴ سال بیتوجهی، دولت احمدینژاد متوجه اهمیت این روز شد و توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۹ این روز به عنوان میراث معنوی ثبت ملی نیز شد.
اینکه به عنوان میراث ملموس یا میراث معنوی نام خلیجفارس ثبت یونسکو هم بشود یک پروژه مطالعاتی عمیقی میخواهد اما بعضی از نقشهها و کتیبههای خلیجفارس را قطعاً به راحتی میتوان در میراث معنوی جهانی ثبت کرد بهطوریکه همین الان یک کتاب مصری به نام مخطوطات ثبت میراث جهانی است که در آن نقشه جالب عربی با نام خلیجفارس ترسیم شدهاست. هماکنون جنگل حرا و ژئوپارک قشم ثبت جهانی شدهاست.
مردم قشم شامگاه دوشنبه با حضور در قلعه پرتغالی ها روز ملی خلیج فارس را گرامی داشتند و با برگزاری برنامه های مختلف تا پاسی از شب به شادی پرداختند.
سخنرانی با موضوع خلیج فارس، عود نوازی و اجرای موسیقی بومی، اجرای موسیقی اصیل و آتش بازی بخش های مختلف این جشن را تشکیل می داد.
سرپرست گروه شهراز به خبرنگار ایرنا گفت: گروه «شهراز» متشکل از ۱۰ هنرمند، قطعات مختلفی از جمله «بیگاه»، «سه گدار»، و «نام جاوید وطن» را اجرا کردند.
محمدعلی توللی افزود: در این کنسرت اینجانب به عنوان خواننده و نوازنده تنبورو شورانگیز، نیلوفر روزبهانی به عنوان هم خوان، محمدرضا شادمانی به عنوان خواننده و نوازنده تنبک، آریا زیوری، زهرا کهن دل پور و رامین سلیمی با ساز تنبور به هنر نمایی پرداختند.
وی ادامه داد: محمد صارمیان با کمانچه، جواد ریاستی با سه تار، محمد حسین توللی با دف و بندیر و علیرضا سامری سماع زن، دیگر اعضای گروه را تشکیل می دادند.
روز دهم اردیبهشت ماه، سالروز اخراج پرتغالیها از تنگه هرمز و خلیجفارس به دست امام قلی خان است که
در ایران به عنوان روز ملی خلیجفارس نامگذاری شد.
شهرستان قشم شامل جزیره های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت در میان آب های خلیج فارس به موازات ساحل استان هرمزگان گسترده شده است.
English: Persian Gulf National Day
هنرآنلاین-۱۳۹۸/۰۲/۱۰
Leave a Reply